تهدید تعرفه‌ای جدید ترامپ، تهدیدی برای رونق بازار سهام در تابستانی داغ
تعرفه‌های تازه ترامپ علیه اتحادیه اروپا و اپل، دوباره فضای اقتصادی آمریکا را پرتنش کرده است. بازارهای سهام افت کرده‌اند و نگرانی‌ها درباره تورم، افزایش بدهی دولت و خروج سرمایه از بازار آمریکا بالا گرفته. تابستانی سخت در پیش است؛ آیا این آغاز جنگ تجاری جدید است یا فقط تاکتیکی انتخاباتی
تهدید تعرفه‌ای جدید ترامپ، تهدیدی برای رونق بازار سهام در تابستانی داغ : در شرایطی که سرمایه‌گذاران تصور می‌کردند از سایه تهدیدات تعرفه‌ای فاصله گرفته‌اند، تهدیدات جدید دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه‌های تازه بر اتحادیه اروپا و شرکت اپل، بار دیگر تنش‌های تجاری را به صدر اخبار بازگرداند؛ آن هم درست در آستانه یک تعطیلات طولانی آخر هفته در آمریکا.
این اتفاق یادآور این واقعیت است که تعرفه‌ها احتمالاً در تابستان امسال نیز به‌عنوان یک عامل تأثیرگذار در بازار سهام باقی خواهند ماند؛ آن هم در شرایطی که سرمایه‌گذاران با چشم‌اندازی ناپایدار از اقتصاد کلان، نگرانی نسبت به بدهی فزاینده دولت آمریکا، سود بالای اوراق قرضه بلندمدت خزانه‌داری و جهش نرخ بازده اوراق قرضه ژاپن روبرو هستند. موضوعی که ممکن است موجب خروج سرمایه‌ها از دارایی‌های آمریکایی شود.
جیمز نایتلی، اقتصاددان ارشد بین‌الملل در ING، روز جمعه در یادداشتی نوشت:
«الگوی فعلی بازار، از تنش به آرامش و حالا بازگشت دوباره به تنش در جنگ تجاری ترامپ، همان چیزی است که بازار را این هفته هدایت خواهد کرد.»
تهدید ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه ۵۰ درصدی بر کالاهای وارداتی از اتحادیه اروپا از اول ژوئن، و همچنین تعرفه ۲۵ درصدی بر گوشی‌های آیفون که در خارج از آمریکا تولید شده‌اند، موجی از نگرانی جدید میان سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است.
این تهدیدات در حالی مطرح می‌شود که پیش‌تر، توقف موقت تعرفه‌های متقابل و توافقات موقت میان آمریکا و چین باعث امیدواری در بازار شده بود. اما اکنون با تشدید دوباره تهدیدها، «به نظر می‌رسد که این وضعیت بی‌ثبات به این زودی‌ها از بین نخواهد رفت»؛ این را ریچارد فلین، مدیرعامل بخش بریتانیای چارلز شواب گفته است.
او اضافه کرد:
«بازار در برابر توقف یا تعلیق تعرفه‌ها واکنش مثبتی نشان داد، اما تقریباً تمام بازارهای بزرگ در صورت شکست مذاکرات تجاری، در معرض عقب‌نشینی قرار دارند.»
از سوی دیگر، چارلی ریپلی، استراتژیست ارشد سرمایه‌گذاری در Allianz Investment Management هشدار داد که ادامه‌دار شدن تعرفه‌های سنگین، می‌تواند منجر به افزایش تورم یا کاهش رشد اقتصادی در آمریکا شود.
هرچند تاکنون داده‌های رسمی نشانی از جهش محسوس در نرخ تورم ناشی از تعرفه‌ها نداده‌اند؛ برای مثال، شاخص قیمت هزینه‌های مصرف شخصی (PCE) در ماه مارس رشد سالانه ۲.۳ درصدی داشته است که پایین‌تر از ماه‌های قبل است. همین‌طور شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) در ماه آوریل نیز نسبت به ماه قبل کاهش یافت و به ۲.۳ درصد رسید.
سرمایه‌گذاران اکنون منتظر انتشار داده‌های PCE برای ماه آوریل در پایان این هفته هستند تا ارزیابی دقیق‌تری از چشم‌انداز تورم داشته باشند.
برخی تحلیلگران اما معتقدند که تهدیدات تعرفه‌ای ترامپ بیش از آنکه واقعی باشند، بخشی از تاکتیک‌های مذاکره اوست. جیمی کاکس، مدیر شرکت Harris Financial Group در این باره می‌گوید: «شواهد گذشته نشان می‌دهد که رئیس‌جمهور تمایلی به آسیب رساندن جدی به اقتصاد آمریکا ندارد.»
در عین حال، ترامپ اخیراً توافقی با بریتانیا به امضا رسانده و احتمال توافق با کشورهای دیگر نیز وجود دارد که می‌تواند امیدواری‌هایی را در بازار ایجاد کند.
اما پایان هفته برای بازارهای سهام آمریکا منفی بود. شاخص داوجونز با ۱۰۵۱ واحد کاهش معادل ۲.۵ درصد، در سطح ۴۱٬۶۰۳ بسته شد. شاخص S&P 500 نیز ۱۵۵ واحد کاهش یافت (۲.۶٪)، و نزدک با ۴۷۳ واحد افت، هفته را با ۲.۵٪ کاهش به پایان رساند.
هر سه شاخص اصلی روز جمعه نیز با افت مواجه شدند، اگرچه بخشی از زیان اولیه خود را جبران کردند. لوییس ناولی‌یر، رئیس شرکت Navellier & Associates اظهار داشت:
«من واقعاً متعجب خواهم شد اگر تعرفه‌های اعلام‌شده واقعاً اعمال شوند.»
در کنار تعرفه‌ها، افزایش بازده اوراق قرضه بلندمدت خزانه‌داری آمریکا نیز به فشارهای بازار افزوده است. نرخ بازده اوراق ۳۰ ساله خزانه‌داری هفته گذشته بالاتر از ۵ درصد بود؛ که نشانه‌ای از هزینه بالاتر استقراض برای شرکت‌هاست و تأثیر منفی بر بازار سهام دارد.
همچنین، مزایده اوراق ۲۰ ساله خزانه‌داری آمریکا به ارزش ۱۶ میلیارد دلار، با استقبال کمتری مواجه شد؛ آن هم پس از اینکه آژانس Moody’s آخرین رتبه اعتباری Aaa را از آمریکا گرفت. در همین حین، مجلس نمایندگان آمریکا لایحه‌ای در زمینه مالیات و هزینه‌ها را تصویب کرد که می‌تواند موجب افزایش بیشتر کسری بودجه شود.
جورج ساراولوس، مدیر تحقیقات ارزی در دویچه بانک هشدار داد که برخلاف سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ که افزایش بازده اوراق با رشد سهام همراه بود، این‌بار افزایش بازده ناشی از نگرانی در مورد بدهی‌های فزاینده دولت است و نه رشد اقتصادی.
در این میان، افزایش نرخ بازده اوراق قرضه ژاپن نیز تهدیدی جدید است. چراکه مؤسسات مالی ژاپنی یکی از خریداران اصلی اوراق قرضه آمریکا هستند و با بالا رفتن بازده اوراق دولتی ژاپن، ممکن است سرمایه‌هایشان را از بازار آمریکا خارج کرده و به کشور خود بازگردانند.
به گفته کارشناسان گروه Macquarie، در صورتی که بازده اوراق قرضه ژاپن از سطح مشخصی بالاتر رود، ممکن است تعادل سرمایه‌گذاری مؤسسات ژاپنی به شدت تغییر کرده و موجب فروش گسترده اوراق خزانه‌داری آمریکا شود.
در نهایت، فصل تابستان به خودی خود برای بازار سهام فصل پرفشاری است. بر اساس داده‌های بازار داوجونز، از سال ۱۹۵۰ تاکنون، شاخص S&P 500 در تابستان به‌طور میانگین تنها ۱.۲٪ رشد داشته که ضعیف‌ترین عملکرد فصلی در مقایسه با سایر فصل‌هاست.
